ایلنا: هوشنگ گلشيري تعريف و باور خودش را از نشريات ادبي، در مقدمه شماره اول ماهنامه كارنامه اين‌طور بيان مي‌كند: وقتي كسي عهده‌دار يك نشريه مي‌شود، اگر وابسته به حلقه يا شوراي نويسندگاني نباشد، آن‌چه منتشر خواهد كرد، كشكولي خواهد بود، نظير همه اين مجموعه‌هاي به كوشش فلان اين سال‌ها ....
تراكمه در مروري بر فعاليت‌هاي مطبوعاتي گلشيري با بيان مطلب فوق، گفت: در ميان نويسندگان و شاعران معاصر، شاملو بيشترين سابقه كار مطبوعاتي را داشته است. منتها تفاوت اساسي ميان فعاليت‌هايي مطبوعاتي از نوع شاملو و گلشيري وجود دارد. شاملو هميشه سردبير و حتي باني راه انداختن نشريات ادبي بوده است و گاهي هم به قول دريابندري باعث و باني تعطيلي اين نشريات. شاملو در هر مجله‌اي كه منتشر مي‌كرد، مركز بود و ديگران را به كمك مي‌گرفت و چون خودش آدم بزرگي بود، معمولا نشريات خوبي منتشر مي‌كرد. اما گلشيري، مجلات و گاه نامه‌هاي ادبي را مكمل فعاليت‌هاي جمعي و جلسات ادبي مي‌انداخت. گلشيري قائل به باروري فرهنگ در فضاهاي جمعي بود و نه در پستوهاي خانه‌ها. ريشه اين نگاه هم به دهه چهل و جلسات جنگ اصفهان برمي‌گردد.
تراكمه ادامه داد:‌ قصه جنگ اصفهان را گفته‌اند. هم گلشيري و هم ديگران قصه انجمن صائب اصفهان و آن جوان‌هايي كه تشنه حضور در جمع بودند و همه باورهاي گلشيري در كارهاي مطبوعاتي‌اش در جلسات اصفهان و مجله جنگ اصفهان شكل گرفت. جنگ اصفهان به قول خود گلشيري كشكولي نبود كه دوستان شاعر و نويسنده، هزار چندگاهي مطالب‌شان را در آن منتشر كنند، آن رابطه دوسويه بين جلسات جنگ و نشريه، منجر شد به اينكه جنگ اصفهان تبديل به يك مجله ادبي شود در مرور نشريات ادبي از جنگ رازي و صدف و ... نمونه اخيرش كه همين كارنامه باشد، هريك از اين مجلات، نشانگر فعاليت‌هاي ادبي زمانه خود هستند. از منظر و انتخاب يك سردبير و اهميت اين نشريات هم به اهميت آن سردبير مربوط مي‌شود. اما گلشيري همواره، همچون يك وظيفه و رسالت، پي‌گير جمع بود و رشد هر فرد را در هر دوره، در حضور در اين جمع‌ها مي‌دانست. گلشيري در اين جمع‌ها و در كارهاي مطبوعاتي‌اش، نه به عنوان يك معلم، بلكه فقط باني بود و كمك‌كننده تا جرياني ايجاد شود.
تراكمه افزود: گلشيري در مجلاتي كه منتشر مي‌كرد نه درپي تكثير خود و شيوه نقد و داستان‌نويسي خود، بلكه درپي تكثير و جا انداختن اين باور بود كه ادبيات علي‌رغم تمام فشارها و محدوديت‌ها در اين جمع‌ها، زنده مي‌ماند.
تراكمه در ادامه گفت: جنگ اصفهان تقريبا اولين فعاليت مطبوعاتي گلشيري، نجفي و حقوقي و ديگران است. بعداز انقلاب و همان اوايل، گلشيري مجددا به اصفهان رفت و دفتر مطالعات فرهنگي را راه انداخت. با اين نيت كه از دل فعاليت‌هاي ادبي جاري در اين دفتر، نشرياتي هم منتشر شود كه نشد و كار نيمه تمام ماند. انتشارات آگاه از سال 1357 اقدام به مجموعه‌هايي در قالب كتاب كرد كه به نام نقد و نقد آگاه.
نقد آگاه كه انتشار مجدد آن و اين‌بار به همت دوست شاعر و منتقدمان، عنايت سميعي، از سال گذشته شروع شده است، ابتدا در دو جلد و توسط مصطفي رحيمي آغاز شد. از تيرماه 61 تا اسفند 63، چهار جلد ديگر با عنوان نقد آگاه با همكاري و همت هوشنگ گلشيري منتشر شد. بررسي مطالب اين شماره‌ها، در آن مقطع تاريخي حائز اهميت است. چه نقدهاي مفصلي كه خود گلشيري بر داستان‌هاي نويسنده‌هاي بزرگ مي‌نوشت و چه مجادله قلمي كه بر سر مسائل سياسي و اجتماعي بين دو سه نفر از مترجمان و محققان شكل گرفت.
اين نويسنده و منتقد متذكر شد: در طول كارهاي مطبوعاتي گلشيري، دو دوره مشخص وجود دارد كه دست‌آوردهاي آن از جنبه‌هاي مختلف قابل بررسي است.
يكي ده شماره ماهنامه مفيد است و ديگري هم ده شماره ماهنامه كارنامه.
شماره يازده مجله را هم گلشيري تدارك ديده بود كه در دوران بيماري و مرگ او منتشر شد. ده شماره ماهنامه مفيد در يك سال از بهمن 65 تا بهمن 66 منتشر شد. به دلايل مختلف اين دوره مجله مفيد قابل بررسي است. هم نقد آگاه و هم گاهنامه مفيد بايد در بستر زمان انتشارشان مورد بررسي قرار گيرند. براي آنكه به اهميت اين دو نشريه واقف شويم بايد نسبت به شرايط آن زمانه آگاه باشيم.
تراكمه گفت: در اين ده شماره مفيد ده داستان از ده نويسنده جوان منتشر شد.
از اكبر سردوزامي، رضا فرخفال، علي خدايي، محمدرضا صفدري، شهريار مندني‌پور، ناصر زراعتي، جعفر مدرس صادقي، منصور كوشان، قاضي ربيحاوي و چهل تن.
گلشيري انگار با چاپ اين داستان‌ها خواسته شهادت بدهد كه منجر به حركتي در يك نسل جوان داستان‌نويسي شده است كه نويسندگان سال‌هاي بعد هم از ميان اين‌ها بودند.
پايان پيام